http://badamxoevov.blogspot.com/2014/11/viet-nam-no-cong-nguy-kich.html
Trần Diệu Chân
Bài viết này tìm hiểu tình trạng nợ công « nguy kịch » của Việt Nam và đề nghị một số giải pháp.
Định nghĩa “nợ công”
Nợ chính phủ, còn gọi là Nợ Công hoặc Nợ quốc gia, là tổng giá trị các khoản tiền mà chính phủ thuộc mọi cấp từ trung ương đến địa phương đi vay từ người dân hay ngoại quốc để tài trợ cho các khoản thâm hụt ngân sách hằng năm.
Tuy nhiên, cách tính nợ công của Việt Nam … “không giống ai” khiến tình trạng trầm trọng của nợ công và nguy cơ vỡ nợ của quốc gia không được thẩm định đúng mức.
Nợ công của Việt Nam chỉ nói đến nợ của Chính phủ và bộ máy công quyền, chứ không hề tính tới nợ của doanh nghiệp nhà nước, các xí nghiệp công ích và bảo hiểm xã hội mà nhà nước phải chịu trách nhiệm. Do trong định nghĩa nợ công không có các khoản này nên Năm ngoái (2013), Việt Nam báo cáo nợ công chiếm 54% GDP (Tổng sản lượng Quốc gia), nhưng nếu tính thêm các khoản nợ của doanh nghiệp nhà nước thì lên tới 106% GDP . Còn năm nay, con số đó có thể cao hơn nhiều. Con số 64% của nhà nước chỉ phản ánh một nửa thực tế. Xét về thực chất, nợ công VN đang ở mức “rất nguy hiểm” nếu theo tiêu chuẩn quốc tế.
Khả năng trả nợ của Việt Nam
Khả năng trả nợ không chỉ đánh giá bằng tổng số nợ hay tỷ lệ nợ so với GDP mà còn do tiềm lực trả nợ của quốc gia. Nếu so sánh tỷ lệ Nợ Công/GDP , Nhật nợ tới 200%, Mỹ nợ 100% mà không có vấn đề gì. Trong khi đó, Argentina vỡ nợ khi nợ công mới ở mức 54% GDP. Do đó, khi Việt Nam đưa ra tỷ lệ an toàn để khỏi vỡ nợ là 65% của GDP thì đây là điều không thực tế.
Điều quan trọng là phải xem tốc độ gia tăng nợ nhanh hay chậm so với tốc độ tăng trưởng của GDP và triển vọng phát triển của nền kinh tế.
Nếu tính cả số nợ của doanh nghiệp nhà nước, nợ trái phiếu chính phủ, nợ đọng xây dựng cơ bản thì nợ công của Việt Nam đã vượt trần. (theo báo cáo Quốc hội hoàn thành ngày 28/10/2014) . Nhiều đại biểu QH bày tỏ sự lo lắng trước tình hình nợ công lớn, xu hướng tăng nhanh, rủi ro lớn, và đang ở mức báo động; áp lực trả nợ rất lớn trong khi khả năng trả nợ của nhà nước không cao.
Tính trong nhiệm kỳ (2011-2015), chính phủ phải vay và phát hành trái phiếu chính phủ lên tới tổng số 60 tỉ USD. Đặc biệt, năm 2014 Việt Nam đã phải vay trên 3 tỉ Mỹ kim để đảo nợ. Năm 2015, sẽ phải vay hơn 6 tỉ MK để đảo nợ.
Trong dài hạn một khoản nợ chính phủ lớn (tỷ lệ của nó so với GDP cao) làm cho sự tăng trưởng GDP chậm lại và nguy cơ lạm phát khi phát hành trái phiếu để đảo nợ.
Hệ lụy do vỡ nợ
Chuyện vỡ nợ công của Việt Nam đang là một đe dọa hiển nhiên theo sự nhận xét của nhiều chuyên gia kinh tế. Nếu quốc gia vỡ nợ, tình trạng kinh tế sẽ khủng hoảng như sau:
1) Thị trường chứng khoán sẽ sụp đổ và điểm tín dụng xuống cấp thê thảm.
2) Mọi cơ chế tài chánh sẽ phải đóng cửa. Tiền mất giá, lạm phát leo thang, trái phiếu và đồng nội tệ sẽ chỉ còn là mớ giấy lộn. Tiền gởi trong ngân hàng sẽ “bốc hơi” vì mất giá trị.
3) Mọi chương trình do chính phủ tài trợ đều ngưng hoạt động (y tế, cảnh sát, an ninh, quốc phòng, giáo dục, cầu, đường, năng lượng v...v...). Quỹ hưu trí tan vỡ, nhà thương, trường học ngưng hoạt động.
4) Các thương vụ đóng cửa và nạn thất nghiệp tràn lan. Mọi mặt hàng khan hiếm kể cả nhu yếu phẩm. Giá cả tăng vọt. Đời sống của người dân sẽ bị đảo lộn hoàn toàn.
5) Nội loạn sẽ xảy ra và không có người để duy trì trật tự công cộng. Nạn đói và cướp bóc sẽ xảy ra. Hiện tượng vô kỷ luật, vô trật tự, vô tổ chức sẽ hoành hành.
6) Kẻ giàu có sẽ cuỗm tiền bạc quốc gia và trốn ra ngoại quốc.
Đó là trong ngắn hạn. Còn dài hạn thì con cháu chúng ta sẽ phải trả nợ - có thể suốt đời, và nhiều thế hệ. Tiền trả các món nợ đó sẽ cướp đi cơ hội đầu tư để phát triển đất nước. Việt Nam tiếp tục đi giật lùi so với đà phát triển của thế giới, và có thể tiếp tục bị chi phối, khai thác, thao túng bởi những thành phần xấu trong cộng đồng dân tộc cũng như ngoại bang.
Giải pháp cấp cứu Việt Nam
Theo Ts Lê Đăng Doanh, một chuyên gia kinh tế trong nước, thì « Việc giải quyết vấn đề nợ công của Việt Nam đòi hỏi phải có những biện pháp cấp bách trước mắt và những biện pháp tái cơ cấu lâu dài, những điều đó đòi hỏi Nhà nước Việt Nam phải trải qua một cuộc cải cách hết sức mạnh mẽ, mạnh mẽ hơn cả kỳ đổi mới cách đây 30 năm » (RFA).
Tác giả bài viết này xin đưa ra một số giải pháp cấp thiết và cải cách lâu dài, bao gồm:
Thành lập một Ủy Ban Cấp Cứu Nợ Công (UBCCNC) với các chuyên gia yêu nước để nghiên cứu các giải pháp thực tiễn, không phân biệt trong nước hay hải ngoại. UBCCNC hoạt động độc lập với Đảng và Nhà nước, và có toàn quyền giám sát, quyết định và đề nghị giải pháp.
Song song, thực hiện 3 yếu tố căn bản cần thiết cho một nền kinh tế lành mạnh, đó là :
· Thiết lập hệ thống thanh tra độc lập/chuyên nghiệp, và nền truyền thông tự do/độc lập để bảo đảm « kiểm tra và cân bằng » (check and balances) hầu bài trừ tham nhũng và những hoạt động khuất tất, bảo đảm minh bạch/công khai sổ sách chi thu và các chính sách kinh tế.
· Thiết lập một nền luật pháp nghiêm minh.
· Thiết lập nền chính trị « tam quyền phân lập » để tránh tình trạng « mâu thuẫn lợi ích » (conflict of interest), xóa bỏ chính sách ưu đãi và đặc quyền/đặc lợi.
Ngay lập tức, yêu cầu mọi cấp chính quyền « thắt lưng buộc bụng », xong cần nghiên cứu để các khoản chi cho công ích xã hội không bị giảm làm ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống đã quá khó khăn của người dân hiện nay. Hữu hiệu hóa các chi tiêu và đầu tư cho đúng người, đúng việc.
Cắt giảm tối đa hệ thống công an, cảnh sát, dư luận viên hiện nay đang được xử dụng dư thừa và vô ích để theo dõi và hành hung các nhà yêu nước.
Cải thiện guồng máy quan liêu, cồng kềnh, kém hiệu năng hiện nay.
Thay đổi tư duy về một nền « kinh tế thị trường dưới định hướng xã hội chủ nghĩa». Dẹp bỏ các công ty quốc doanh và tư hữu hóa các hoạt động kinh tế. Cần phải cải tổ nền kinh tế theo nguyên tắc kinh tế thị trường đúng nghĩa, không thể tiếp tục cấu trúc quái thai « KTTT dưới định hướng XHCN »
Hợp tác chân thành với các quốc gia dân chủ khắp nơi để thoát khỏi sự khuynh loát/lấn lướt cả về kinh tế lẫn chính trị của Trung Cộng.
Để thực hiện được những điều này, lãnh đạo đảng và nhà nước Cộng sản Việt Nam cần cởi bỏ tư duy « thù nghịch » và « nghi ngờ » với bất cứ ai khác chính kiến hoặc cổ võ cho tự do/dân chủ. Cần có tư duy cấp tiến của thế kỷ 21 - cởi mở, chấp nhận mọi khuynh hướng, tôn trọng quyền làm chủ đất nước của người dân, hợp tác để cùng tiến (win-win situation), thay vì lối suy nghĩ lạc hậu « ta-địch, thắng-thua » của thế kỷ trước.
Liệu những người trách nhiệm có can đảm làm một cuộc cách mạng « Tư Duy » để dân chủ hóa nền kinh tế, để dân chủ hóa đất nước, để cứu nguy Việt Nam và khép lại trang sử đen tối của dân tộc?
Trần Diệu Chân
Tiến sĩ kinh tế
Tổng hợp từ nhiều nguồn
22 tháng 11, 2014
Bọn rận chủ chúng mày có hiểu biết gì về nợ công không mà chúng mày sủa vậy. Bọn rận chủ và những kẻ phản động chúng mày đã không biết gì thì ngồi im đi đừng có mà nói liều chẳng có ai tin chúng mày đâu. Những hành động xuyên tạc của chúng mày mọi người dân Việt Nam đều biết chẳng có ai tin vào chúng mày đâu.
Trả lờiXóaĐất nước nào chẳng có nợ công ngay cả những cường quốc có nền kinh tế phát triển như Mỹ cũng có khoản nợ công kếch xù . Bọn rận chủ chúng mày sao không nói về nước Mỹ đi hay chúng mày nói về nước Mỹ thì không có ai viện trợ tiền cho chúng mày. Lũ rận chủ chúng mày chỉ biết đến tiền mà thôi. Loại chúng mày không có lương tâm
Trả lờiXóaBạn nói đúng. Hãy tin tưởng lời các nhà nghiên cứu, các lãnh đạo đầu ngành cũng như các đại biểu quốc hội. Nợ công đang trong tầm kiểm soát. Đưa ra quan ngại để phân tích, nghiên cứu rồi cùng nhau bàn bạc giải quyết để tìm ra hướng giải pháp hoặc giảm thiểu thôi chứ không phải đưa ra để báo tử. Nhớ nhé
XóaCũng chả đúng đâu tác giả. Vấn đề Việt Nam trên thị trường thế giới như thế nào không phải ai cũng hiểu được. Cái gì cũng thế, có vay có trả, có đầu tư mới là kiếm lãi. Chứ không phải như Triều tiên bán cả vàng trong quốc khố. VN đang còn nhiều khó khăn, cần lắm động viên, ủng hộ của toàn dân như trong lịch sử xương máu của dân tộc
Trả lờiXóagì mà toàn bán biển bán rừng toàn là những lời nói của những thằng khỉ không hiểu gì, bán biển báo đảo là bản những cái gì, từ chứng cớ của lịch sử cho thấy thì đâu phải là bán biển bán rừng, tất cả là do đấu tranh ngoại giao mà giành được chứ đâu phải là bán đất bán biển, còn những thằng khỉ đang hò hét rằng nợ công tăng cao thì sẽ vỡ nợ ư thật là ngớ ngẩn, chẳng thể nào có thể vỡ được nợ, dù nguy cấp tới đâu thì cũng không thể để vỡ nợ, thế nên các vẹm cứ tự sướng đi
Trả lờiXóacác người tưởng nợ công có thể vỡ thì vỡ được chắc, thế cho cả lũ chó săn dân chủ của chúng mày chèo lái nền kinh tế thì làm được chăng, nếu mà để cho chúng mày mà lên lãnh đạo thì anh tin chắc rằng các bưởi sẽ là chó con đi van xin lạy lục thằng mỹ viện trợ kinh tế để chống vỡ nợ công phải không, còn thực tế thì những thằng mang cái mác dân chủ vỗ ngực là con người tự do như các bưởi đây thì thực tế thì chỉ là trò hề trò lố đua tranh chính trị mà thôi còn có trình độ gì đâu
Trả lờiXóa