QUẢNG NINH (NV) - Không ép được tiểu thương rời bỏ chợ Hải Hà, chínhquyền huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh, chuyển qua ép những cán bộ có thân nhân buônbán tại ngôichợ này, buộc họ ép vợ, mẹ thực thi lệnh của chínhquyền.
Ðó là nguyênnhânkhiến mộtsố gia đìnhphát sinh xung đột. Bà Ðinh Thị Nẩy, 49 tuổi, ngụ tại xã Quảng Chính, huyện Hải Hà, đangkinh doanh quầnáo tại chợHải Hà, chobiết,có thể bà sẽ xin ly hôn vì ông Ðinh Hữu Khùng, bí thư xã Quảng Chính, liên tục ép bà phải rời bỏ ngôichợnày.
Hàng trăm tiểu thương chợ Hải Hà mang cả con đến ngủ trước cổng chợ để giữ nơi buôn bán. (Hình: Tiền Phong)
Ông Khùng bảo rằng, nếubà Nẩy, “chây ì,” khôngchịu rời bỏ chợHải Hà, ông sẽ bị kỷ luật. Còn bà Nẩy chobiết,nếunghe lời chồng,cả nhà sẽ đói bởi lương ông Khùng khôngthể nuôi đượcvợ con.
Tình trạngtương tự cũng đangxảy ra tronggia đìnhbà Phạm Thị Tựa, vợ mộtcán bộ xã Quảng Chính và bà Phạm Thị Thanh, ngụ tại thị trấn Quảng Hà, vợ mộtsĩ quanđangphục vụ trongBan Chỉ Huy quânsự huyện Hải Hà.
Bà Nguyễn Bích Ngọc,ngụ tại thị trấn Quảng Hà, mộttrong nhữngtiểuthươngkinh doanh tại chợHải Hà, cũng vừa mới tuyênbố sẽ viết giấy từ conđể conbà, mộtcán bộ làm việc tại Ủy Ban Nhân Dân huyện Hải Hà khôngbị kỷ luật.
Chợ Hải Hà hìnhthànhnăm 1993 và từ đó đếnnay là nơi giúp 600 gia đìnhkiếmsống. Những tiểuthươngbuônbán tại ngôi chợnày đã từng góp rất nhiềutiềnđể tu bổ ngôichợ,kể cả xây dựng lại khi chợbị cháy rụi vào đầu năm 2013.
Năm 2009, chínhquyền tỉnh Quảng Ninh phêduyệtdự án xây dựng trungtâm thươngmại-khu dân cư Nam Hải Hà và giao chocông ty Ðức Dương thực hiện. Trong dự án này, ngôichợ mới cáchngôichợhiện hữu khoảng 500 mét. Năm 2012, dự án hoàntất nhưngkhôngcó ai chịu vào trungtâm thươngmại Nam Hải Hà để kinh doanh. Giữa năm 2013, chínhquyền huyện Hải Hà công bố quy hoạchgiải tỏa ngôichợhiện hữu để... xây công viên nhưngtiểuthươngđangbuônbán tại ngôi chợhiện hữu dứt khoát khôngbỏ chợ.
Nhiều tiểuthươngchobiết,họ đã đóngrất nhiềutiềnđể tu bổ, xây dựng ngôichợhiện hữu, nhiềungười vẫn cònmắc nợ vì nhữngkhoảnđónggóp này. Nay, nếuphải chuyểnvào trung tâm thươngmại Nam Hải Hà, họ sẽ phải mất thêmmộtkhoản tiềnlớn để mua kiosque,trongkhi buônbán chắcchắn không hiệu quả.
Ðây là lý do khiến chínhquyền huyện Hải Hà ép nhữngthuộc cấp có thân nhânđangkinh doanh tại ngôichợhiện hữu phải ép thân nhânrời bỏ ngôichợhiện hữu để “làm gương.”
Ðể bảo vệ nơi buônbán của mình,từ giữa tuần trướcđếnnay, mỗi đêm,hàngtrăm tiểuthươngđangkinh doanh tại ngôichợ hiện hữu kéo nhauđếncổng chợđể ngủ vì sợ chínhquyền bít đườngvào chợ.
Ðây khôngphải lần đầu tiêntiểuthươngnhất quyếtgiữ nơi buônbán, từ chối chuyểnvào các trungtâm thươngmại. Hồi đầu năm nay, hàngngànngười dân cư ngụ tại xã Ninh Hiệp, huyện Gia Lâm, thànhphố Hà Nội cũng đã đổ đến,vây trụ sở xã Ninh Hiệp để phảnđối kế hoạchgiải tỏa chợNành Ninh Hiệp, phá trườngtiểuhọcNinh Hiệp để xây chợmới và ép tiểu thươngđangkinh doanh tại chợNành Ninh Hiệp phải mua kiosquetại chợmới. Ngoài việc vây trụ sở xã Ninh Hiệp, dân xã Ninh Hiệp cònbãi thị (không họp chợ), bãi khóa (không cho conem đếntrường) để phảnđối.
Trong thập niên vừa qua, nhiềutờ báo tại Việt Nam đã thực hiện nhiềuphóng sự chứng minh,đầu tư vào các trungtâm thươngmại là vứt tiềnqua cửa sổ. Cuối năm ngoái, mộtsố tờ báo khẳngđịnh,hàngchụcngàntỉ đã đổ vào các trungtâm thươngmại ở Hà Nội là sự lãng phí khủngkhiếp.
Bất chấp sự phảnđối của nhiềugiới, trongvài năm gần đây, chínhquyền thànhphố Hà Nội vẫn tổ chức đập bỏ hàngloạt ngôichợlâu đời, rồi giải tỏa thêmnhữngkhu vực quanh đó để dựng lên các trungtâm thươngmại và dự án nào cũng tạo ra biểu tình vì thuhồi đất, giải tỏa nhà, bồi thườngkhônghợp lý.
Cuối năm ngoái, nhữngtiểuthươngđã từng vào các trungtâm thươngmại tại Hà Nội lũ lượt xin ngừngkinh doanh vì ế ẩm. Vào thời điểm đó, chínhquyền thànhphố Hà Nội xác nhận 62/62tiểuthươngkinh doanh tại trungtâm thươngmại Cửa Nam đã ngưngkinh doanh và tìm người sang nhượng sạp. Con số này ở trungtâm thươngmại Ô Chợ Dừa là 100/100 và tại trungtâm thươngmại Hàng Da là 200/636.
Tình trạngtương tự đã xảy ra khắp nơi ở Việt Nam. Chỉ riêng với chợ,hệ thốngchínhquyền các cấp tại Việt Nam đã vứt bỏ cả trăm ngàntỷ. Giữa thập niên 2010, tình trạngđập bỏ chợcũ để xây mới hoặc thuhồi đất để đầu tư nhữngngôichợ“hiện đại” ở các tỉnh đồngbằngsông Cửu Longđã làm tốnrất nhiều giấy mực do lãng phí. Ví dụ, năm 2004, chínhquyền tỉnh Trà Vinh phêduyệtdự án xây dựng chợSóc Cầu ở huyện Tiểu Cần. Dự án này ngốnhết mộttỉ đồng. Sau khi hoànthành,chợSóc Cầu trở thànhnơi chotrẻ chăn bò lùa bò tới đó tránhnắng.