TP - Trao đổi với Tiền Phong, lãnh đạo Thanh tra Hà Tĩnh khẳng định nội dung Thanh tra Chính phủ (TTCP) nêu thiếu khách quan, chưa thỏa đáng và không đúng với tinh thần của phiên làm việc trước đó giữa Tổng TTCP, lãnh đạo TTCP với lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh.
Dự án Formosa chuẩn bị đi vào hoạt động.
Dự án Formosa chuẩn bị đi vào hoạt động.
Cấp phép đúng?
“Khi TTCP có Dự thảo kết luận thanh tra số 607, ngày 24/3/2014 và Kết luận thanh tra số 1538 ngày 3/7/2014, UBND tỉnh Hà Tĩnh có 3 bản báo cáo giải trình, đồng thời nhiều lần cử đoàn công tác liên ngành trực tiếp làm việc với TTCP để giải trình các nội dung quan trọng, cung cấp thêm hồ sơ, tài liệu có liên quan”, ông Lê Ngọc Huấn, Phó Chánh Thanh tra tỉnh Hà Tĩnh nói. Về vi phạm cấp phép đầu tư với thời hạn 70 năm cho Cty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Đài Loan (Formosa), Phó Chánh Thanh tra tỉnh Hà Tĩnh cho biết, trước khi cấp phép đầu tư cho Formosa, UBND tỉnh Hà Tĩnh có Văn bản số 1125 xin ý kiến của  11 bộ, ngành liên quan. Trong văn bản này đã nêu rõ thời hạn đầu tư được tính 70 năm và thời gian cho thuê đất. “Tất cả 11 bộ, ngành đều có ý kiến góp ý và không bộ, ngành nào có ý kiến phản đối về thời hạn đầu tư”, ông Lê Ngọc Huấn nói.
Văn bản giải trình của UBND tỉnh Hà Tĩnh khẳng định, mặc dù UBND tỉnh Hà Tĩnh nhiều lần giải trình về việc cấp phép đầu tư với thời hạn hoạt động của dự án là 70 năm nhưng TTCP không tiếp thu ý kiến giải trình đúng luật của tỉnh. Đây là quan điểm áp đặt, máy móc, không thấu tình đạt lý trong kết luận thanh tra của TTCP và UBND tỉnh không đồng ý nội dung này.
Ngoài ra, tại Công văn số 826, ngày 30/1/2015 của Văn phòng Chính phủ về việc công bố kết luận thanh tra tại tỉnh Hà Tĩnh, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có ý kiến chỉ đạo “Đồng ý với đề nghị của Bộ Kế hoạch & Đầu tư tiếp tục giữ nguyên quy định thời hạn là 70 năm trong Giấy chứng nhận đầu tư đã cấp cho dự án và kiến nghị Bộ Tài chính cho phép giữ nguyên tiền thuê đất, thuê mặt nước và Formosa đã nộp theo Giấy phép đầu tư và Hợp đồng thuê đất đã ký. “Việc cấp giấy chứng nhận đầu tư đối với dự án Khu liên hợp gang thép và cảng Sơn Dương cho Tập đoàn Formosa Đài Loan với thời hạn hoạt động 70 năm là đúng đắn, không trái với các quy định của pháp luật về đầu tư, đất đai và phù hợp với yêu cầu thực tế”, Phó Chánh Thanh tra tỉnh Hà Tĩnh cho biết.
Không vi phạm
Lãnh đạo Thanh tra tỉnh Hà Tĩnh cũng khẳng định, có 8 nội dung lớn trong kết luận của TTCP là không đúng, mặc dù lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh đã làm việc và giải thích rất nhiều lần với TTCP. Về các nội dung như vi phạm tài chính, xử lý tài chính, chậm thu thuế tài nguyên và chưa thu đủ phí bảo vệ môi trường… lãnh đạo Thanh tra tỉnh Hà Tĩnh khẳng định các số liệu mà TTCP kết luận không đúng và không có nội dung.
Ngoài ra, tại Văn bản số 248, ngày 29/6/2014, của Văn phòng Chính phủ thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải về việc tiếp tục triển khai các biện pháp hỗ trợ và giải quyết các kiến nghị của Formosa (nội dung miễn thuế 100% thuế tài nguyên đối với hoạt động hút cát san nền trong phạm vi diện tích mặt nước được giao 1.293ha). Phó Thủ tướng giao Bộ Tài chính tạm ứng 250 tỷ đồng cho ngân sách Hà Tĩnh để hoàn trả thuế tài nguyên và phí môi trường đã thu của Formosa.
Về các nội dung như thu thiếu tiền thuê đất đối với Formosa; Nợ tiền sử dụng đất của bốn dự án; Việc bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư… lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh khẳng định kết luận của TTCP chưa đúng và không đồng tình với những nội dung này.
Đề nghị TTCP rút kinh nghiệm
Tại báo cáo và giải trình của tỉnh Hà Tĩnh, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, ông Võ Kim Cự, cho rằng, TTCP thực hiện cuộc thanh tra trong thời gian quá dài (một năm rưỡi) là vi phạm Luật Thanh tra năm 2010. “Việc thanh tra quá dài ảnh hưởng lớn đến hoạt động chỉ đạo, điều hành nhiệm vụ công tác. Nhiều nội dung quan trọng nêu trong bản dự thảo kết luận và văn bản kết luận không đúng thực tế tạo dư luận và ảnh hưởng không tốt trên nhiều mặt”, báo cáo nêu.
Lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh chỉ ra nhiều vi phạm của đoàn thanh tra như các trình tự, thủ tục thanh tra nhìn chung chưa được thực hiện theo đúng quy định.
“Nhìn chung kết luận thanh tra có hạn chế về nội dung và nhiều điểm không đúng, không phát huy được tác dụng, hiệu quả vốn có của công tác thanh tra”, trích từ báo cáo.
Đã trả tiền thuê đất 70 năm
Chiều 3/3, Bộ trưởng KH&ĐT Bùi Quang Vinh cho biết, sau khi cuộc thanh tra kết thúc, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã họp với các bộ, ngành liên quan để nghe và chỉ đạo xử lý từng vấn đề. Sau cuộc họp, Chính phủ đã có văn bản chỉ đạo giải quyết. “Bộ KH&ĐT không phải làm gì cả”, Bộ trưởng Vinh nói.
Về tiền thuê đất, được biết, sau khi Hà Tĩnh cấp phép, Cty Formosa Hà Tĩnh đã thanh toán toàn bộ số tiền thuê đất và mặt nước trong 70 năm theo giá tính toán của địa phương. Với thuế, phí tài nguyên và môi trường, Cty này đã có văn bản gửi Chính phủ và các bộ, ngành xin tính toán lại. “Nếu không được miễn chúng tôi vẫn phải nộp đầy đủ”, tin từ Cty Formosa Hà Tĩnh cho biết.
Được biết, hiện dự án này đã giải ngân hơn 5 tỷ USD (trên tổng số vốn dự án khoảng 10,58 tỷ USD).          
Lê Hữu Việt